بیهقی و کم لطفی با او در زادگاهش
اول آبان روز بزرگداشت ابوالفضل بیهقی است اما به دلیل تشخیص دولت محترم این روز ثبت رسمی پیدا نکرده است . از حسن اتفاق در حال نگارش مقاله ای با موضوع کارنامه بیهقی پژوهی بودم که برخی از نکات آن را در اینجا تقدیم می دارد:
۱- نخستین چاپ از کتاب تاریخ بیهقی را مورلی دانشمند انگلیسی در ۱۸۶۳ در کلکته هند انجام داد و این نشان می دهد که این کتاب در آنجا که در آن روزگار مهد زبان فارسی بوده است ارزش و اعتبار داشته است.
۲- فقط ۶۳ سال بعد این کتاب در سال ۱۳۰۵ خورشیدی به پایمردی مرحوم سید احمد ادیب پیشاوری در ایران به چاپ می رسد.
۳- در روزهای ۱۹ تا ۲۵ شهریور ۱۳۴۹ همایش هزاره بیهقی در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می شود که تا امروز در نوع خود بی تکرار مانده است مگر یکی دو مراسم کوچک و محلی.
۴- تصحیح درست و دقیق استاد فقید دکتر علی اکبر فیاض از تاریخ بیهقی نقطه عطفی در بیهقی پژوهی است هر چند این استاد بزرگ که در سال ۱۳۵۰ درگذشت متن چاپی کار خود را ندید.
۵- آخرین تصحیح تاریخ بیهقی را آقایان دکتر یاحقی و مهدی سیدی سال ۱۳۸۸ منتشر کرده اند و شگفت این که به رغم یافتن نسخه های بسیار دیگر آنان نتوانسته اند حتی یک جمله بیش از آنچه که هست بر متن بیهقی که در اصل سی جلد بوده است بیفزایند.
اگر باور داریم که متن تاریخ بیهقی با همین افتادگی ها و کاستی ها یکی از مهم ترین و بهترین متون ادبی ماست این گونه با آن رفتار کردن و کنار نهادنش کم لطفی و ناسپاسی است.
بیهقی با صراحت و صمیمیت با ما سخن می گوید و عبرت ها را پیش دیدگان ما قرار می دهد :آنگاه که هارون الرشید برای دفع فتنه خراسان عازم آنجا می شود و نصیحت آل برمک را به یاد می آورد و افسوس می خورد که چرا به پند آنان گوش نکرد و با یک جهان اندوه و حسرت می گوید: دریغا آل برمک انسان ناپایداری قدرت و بی دوام بودن آن و ارزش مردان سیاست را در می یابد یا هنگامی که قاضی بست به همه نیازی که دارد کیسه های زر دربار غرنوی را رد می کند انسان برای فقدان این روحیه آزادگی و قناعت دچار درد و اندوه می شود. یادش گرامی باد
دکتر عبدالرضا مدرس زاده
منبع : وبلاگ گل زیره http://golezire.blogfa.com
