ابوالفضل بیهقی و اختلاس
"اختلاس" به روایت تاریخ بیهقی
اگر اختلاس را به معنی عام دست اندازی به بیت المال و بهره برداری های شخصی از آن هم تلقی کنیم در کتاب ارجمند تاریخ بیهقی دو سرگذشت تکان دهنده و تاریخی از این بدرفتاری با بیت المال آمده است.
در صفحه 390 کتاب تاریخ بیهقی(نسخه مصحح استاد فقید دکتر فیاض و بازنشر شده استاد دکتر یاحقی) آمده است که سوری صاحب دیوان خراسان هدیه هایی را که به زور از باج و مالیات مردم این ناحیه فراهم کرده بود برای جلب رضایت و خوش آمد مسعود غزنوی به دربار او فرستاد.
بومنصورمستوفی می گوید در برابر ستایش مسعود غزنوی از این هدیه های انبوه زهره نداشتم که بگویم: "از رعایای خراسان باید پرسید که بدیشان چند رنج رسانیده باشد تا چنین هدیه ای ساخته آمده است و فردا روز پیدا آید که عاقبت کار چگونه باشد"
بیهقی در ادامه می نویسید: سوری آنچه را که از مردم می ستد از ده درم پنج سلطان را داد و آن اعیان(خراسان) مستاصل شدند و امیر سخن کس بر وی نمی شنود تا خراسان به حقیقت در سر ظلم و دراز دستی وی بشد.
سرانجام مسعود غزنوی مقتول همین بی تدبیری های خود شد و سوری در گوشه ای تا پایان عمر به زندگی اش ادامه داد.
ابوالفضل بیهقی از آنجا که شیوه نظیره آوری اوست در ادامه حکایت آل برمک و هارون الرشید را می آورد که هارون حکومت خراسان را پس از فضل برمکی به علی عیسی ماهان داد و چون او کاروانی بزرگ و خیره کننده از هدایای گوناگون به درگاه هارون الرشید فرستاد هارون که شیفته و مسحور این همه هدیه شده بود به یحیی برمکی گفت این هدایا در زمان امارت پسرت کجا بود(یعنی فرزند تو این چنین برای ما هدیه نمی فرستاد) یحیی هم آن گونه که از آزادگی و ایرانی بودنش می سزید گفت در روزگار فرزندم این هدیه ها در خانه صاحبانش بود!
هارون الرشید از این سخن روی در هم کشید و عشرت ناشی از این هدایا بر او تلخ شد.
یحیی برمکی پیش بینی کرد که به زودی هارون خراسان را به سبب این ظلم پسر عیسی ماهان به مردم از دست خواهد داد و چنین شد تا آنجا که هارون با تن بیمار راهی خراسان شد تا فتنه همان علی عیسی ماهان را بازنشاند. بیهقی می گوید هارون در تمام راه خراسان زیر لب می گفت دریغا آل برمک!
نتیجه:
1-هر دو حکایت نشان می دهد که دست اندازی به بیت المال را عاقبتی خوش و خرم در پی نیست و پیش می آید که حکومتی در سر آن می شود.
2- نادیده گرفتن هشدارهای اطرافیان دلسوز و وطن دوست سرانجام کشور را در معرض آسیب های جدی قرار می دهد.
3- ......
دیگر نتیجه گیری ها با شما دوست عزیز
منبع:دکتر مدرس زاده سبزاندیشان کاشان http://drmodarreszadeh.blogfa.com
